Türkiye’de bir ilk: Tek parça halinde 84 metrekarelik mozaik gün yüzüne çıkarıldı

Elazığ'da bir tarla sahibinin fidan dikmek için çukur açarken tesadüfen bulduğu, Roma ile Erken Bizans Dönemi'ne ait olduğu değerlendirilen 84 metrekarelik tek parça taban mozaiği gün yüzüne çıkarıldı. Üzerinde onlarca hayvan, ağaç ve bitki türleri tasvir edilen mozaiğin, büyüklüğü, bordürler ve geometrik desenleriyle Türkiye'de ilk olma özelliği taşıdığı değerlendiriliyor.

Kent merkezine 14 kilometre uzaklıkta bulunan Salkaya köyünde tarlasında yaklaşık bir yıl önce fidan diken Mehmet Emin Sualp, tesadüfen üzerinde çeşitli desenlerin yer aldığı mozaik desenli yapı olduğunu fark etti. Bulduğu yapının tarihi bir kalıntı olabileceğini düşünen tarla sahibi, durumu Elazığ Müze Müdürlüğü ile jandarmaya bildirdi. Ekiplerin bölgede yaptığı inceleme sonucunda Roma ile Erken Bizans Dönemine ait olduğu değerlendirilen tarihi bir yapının taban mozaikleri olduğu tespit edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinesinde Elazığ Müze Müdürlüğü tarafından kazı ve kurtarma çalışmaları başlatıldı. Bu süre zarfından yapılan kazı ve kurtarma çalışmaları neticesinde geniş alan yayılan çalışma sonucunda tek parça halinde 84 metrekarelik bir taban mozaiği gün yüzüne çıkarıldı. Tek parça halinde olması ve üzerinde aslan, dağ keçisi, ördek, tazı, geyik, sülün, domuz, ayı, kaz, Anadolu leoparı, kuş gibi hayvan figürleri ile ağaç ve bitki türlerinin tasvir edildiği taban mozaiğin, Türkiye'de büyüklüğüyle ilk olduğu değerlendiriliyor. Öte yandan, bölgede kilise ve şarap mahzeni de gün yüzüne çıkarıldı.

"Bölgede hemen hemen en büyük mozaik parçalarından biri"

Alanda incelemelerde bulunan Elazığ Valisi Numan Hatipoğlu, "Şu anda Elazığ merkeze bağlı Salkaya köyündeyiz. Salkaya köyünde bir vatandaşımız tarlasında fidan dikimi sırasında bir katıntılara rastlıyor. Sonrasında müzeye haber veriyor. Burada yaptığımız kazılar neticesinde bölgede hemen hemen en büyük mozaik parçalarından birisi ortaya çıkıyor. Yaklaşık 84 metrekare genişliğinde bölgedeki hayvan varlıklarını resmetmiş olan bir mozaik. Tek parça halinde ve muazzam bir eser. Tarla sahibi başta olmak üzere vatandaşımız kutluyorum. Bölgede araştırmalarımız neticesinde eğer tekrar kazı çalışması yapmamız gereken alanlar ortaya çıkarsa bunlarla ilgili olarak da çalışacağız. Yapacağımız çalışmaların neticesinde eğer bölgede sergi ve teşhire uygun miktarda tarihi eser ortaya çıkarsa burası ile ilgili farklı strateji geliştireceğiz. Olmazsa da bu tarihi eseri Elazığ merkezimizde sergilemeye hazırlayacağız. Mozaiğin üzerinde Anadolu'ya ait çeşitli hayvanlar olan ayı, domuz Anadolu leoparı ve yine bölgede çokça bulunan geyik türleri ile av tazıları resmedilmiş. Çok da canlı bir şekilde resmedilmiş. Yine aynı zamanda bölgenin ağaç dokusu ile ilgili figürler de var. Yakpare halde Roma dönemi ve erken Bizans dönemi diyebileceğimiz bir döneme ait olduğu değerlendiriliyor" dedi.

"Arsayı 120 bin TL'ye aldık ancak şu an değer biçilemez"

Fidan dikerken mozaiği ilk fark eden tarla sahibi Mehmet Emin Sualp ise "2020 yılında bu arsayı bağ ve bahçe için satın aldık. Fidan dikmeye başlarken bu taban mozaiğini fark ettim. Bunun da bilincinde olarak müzeye başvurduk. O günden bugüne ben de sahadayım, çalışıyorum, elimden geleni yapıyorum. Mozaiğe 10-15 tane hayvan figürü ile 4 tane ağaç tasvir edilmiş. O zamanlar bu arsayı 120 bin TL'ye aldık ancak şu an değer biçilemez. Tabi bunun en doğrusunu müzemiz bilir, zaten burası ve yanındaki 19 parsel tescilli yapıya girdi" diye konuştu.