Süt sektörünün sorunları KATSO’da masaya yatırıldı

Volkan KARABAĞ

Kars Ticaret ve Sanayi Odası (KATSO) Toplantı salonunda düzenlenen toplantıya, ilimizde faaliyetlerini yürüten Kaşar Peyniri üreticileri, Kaşar Peyniri perakende satıcıları, Kars Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ve Yöneticileri ile Kafkas Üniversitesinden Prof. Dr. Mithat Şahin katıldı.

Toplantının açılış konuşmasını yapan Kars Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sayın Ertuğrul Alibeyoğlu, Sektörün sorunlarının çözülmesi, Kars’ın ekonomik değerini öne çıkarma açısından oldukça önemli bir etkiye sahip olduğunu ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü.“Kars’ın ekonomisi için Süt ve Süt Ürünleri İmalat ve Satış sektörü hiç şüphesizdir ki en önemli sektörlerden biridir. İlin ekonomisi bu sektöre bağlı olmakla birlikte, bu sektör ilimizi ekonomisinde lokomotif görevi üstlenmektedir.  İlimizin kalkınması ve ilerlemesi de bu sektör sayesinde olacaktır. Ancak; son dönemlerde yaşanan birtakım gelişmeler sektörümüze gölge düşürmekte ve dışarıda tanınırlığını zedelemektedir. Bizim burada amacımız, bilinen sorunlardan ziyade daha spesifik sorunları tespit edebilmek ve çözüm üretebilmektir.”Sözlerine yer verdi.

Sektör sorunlarına yönelik söz alan Prof. Dr. Mithat Şahin ise sektör ile ilgili teknik konulara değindi ve coğrafi işaretler tescil edilmiş Kars Kaşarı ve Kars Balı ile ilgili olarak gerekli önlemler alınmaz ise, ileride sektörü büyük sıkıntılar beklediğinin altını çizdi. Hali hazırda Türkiye genelinde haftalık olarak 100 ton Kars Kaşarı adı altında piyasaya peynir sürüldüğünü ve yaklaşık oralar yılda 5-6 bin ton Kars Balı adı altına piyasaya bal sürüldüğünü ve bunlara önlem alınmaz ise Kars kaşarı ve balının hiçbir meşhur yönünün kalmayacağını aksine, Kars kaşarı ve balı denince sıradan bir peynir ve bal akla geleceğini söyledi. Ayrıca merdiven altı üretilen kaşarların da Coğrafi İşaretli alarak tescillenen Kars kaşarına zarar verdiğini ve denetimleri yapılmayan balların da Kars balı olarak satışının yapılması sektörümüze son derece zarar verdiğini ifade etti.

Prof. Dr. Mithat Şahin’in ardından tekrar söz alan Başkan Alibeyoğlu, “ilimizden her yıl 3000’e yakın kişi göç etmektedir. Nüfusumuz azalmakta, köylerimiz boşalmaktadır. Buna önlem almalıyız. Aksi takdirde kaşar üretebilmek için süt bulamayacağız.” Ayrıca dışarıdan gelen yerli ve yabancı turistlerin sektör ile ilgili olarak şikayetlerine değinen Başkan Alibeyoğlu, sektör temsilcilerinden birlik olarak hareket etmelerini, birbirlerini karalamadan, fahiş fiyat uygulamadan dostane tavırlar içerisinde, Kars’a yakışır bir şekilde turistlere davranmaları yönünde taleplerini iletti.

Azami Fiyat Uygulaması Geliyor

En kısa sürede Azami Fiyat uygulamasına geçeceklerini de ifade eden Başkan Alibeyoğlu, tüm firmaların Kars Ticaret ve Sanayi Odası tarafından uygulanacak olan fiyat tarifelerine uymasını talep etti. Bu konuda yasaların gerektirdiği yaptırımların da uygulanacağının altını çizen Başkan Alibeyoğlu, Sektörün arkasında duracağını ve kimsenin sektöre zarar verici tavırlar uygulamasına fırsat vermeyeceğini dile getirdi.

Azami Fiyat Tarifeleri uygulamasının Ticaret ve Sanayi Odası’nın asli görevlerinden olduğunu ve şimdiye kadar uygulanmadığını ifade eden Başkan Alibeyoğlu, piyasa şartları ve sektörde yaşanan gelişmeler bu uygulamanın başlatılmasını zorunlu hale getirdiğinin altını çizdi.

Merdiven Altı Üretimler Sektöre Zarar Vermektedir

Başkan Alibeyoğlu’nun konuşmalarının ardından söz alan sektör temsilcileri, toplantının yapılmasından dolayı memnuniyetlerini dile getirdiler ve sektörlerine yönelik yaşamış oldukları sorunları bir biranlattılar. Özellikle merdiven altı üretimden yakınan kaşar üreticileri, KDV ve SGK ödemen üretim yapan birtakım kişilerin sektörü zedelediğini ve kalitesiz ürünleri ucuz fiyatlara piyasaya sokarak kaliteyi düşürdüklerini dile getirdi. Bu konuda denetim mekanizması oluşturulması gerektiğine değinen üreticiler Başkan Alibeyoğlu’ndan bu konuda destek istediler. Ayrıca bazı firmaların kalitesine ve analizlerine dikkat etmeden dışarıdan aldıkları balları Kars Balı olarak piyasaya sürmeleri, Kars Balı üzerinde ciddi manda önyargıların oluşmasına sebebiyet verdiğini dile getirdiler.

Avans Sistemi Sektöre Zarar Vermektedir

Üretici firmaları süt toplama işlemlerinde avans sistemi uygulamasının sektöre zarar verdiğini dile getiren sektör temsilcileri, köylerin ve süt üreticilerinin bazı firmalar tarafından önceden avans vermek sureti ile kendilerine bağlandığını, bu durumunda diğer firmaların hammaddeye ulaşmasına zorlaştırdığını söylediler. Bu konuda sektör temsilcileri tarafından kooperatifleşmenin sorunu çözebileceğini ve köylere süt toplama merkezi oluşturulması projelerinin hayata geçirilmesi gerekliği dile getirildi.

Hammaddeye Ulaşmada Ciddi Sorunlar Bulunmaktadır

Sektör temsilcileri tarafından dile getirilen diğer bir sorun ise hammaddeye ulaşmada yaşanan sıkıntılardır. Süt toplamak için araçlar ile kapı kapı dolaşıldığı ve sütlerin toplandığı, bu durumda mazot ve işçilik giderlerinin arttığı, giderlerin artmasının da peynirin kilo fiyatına yansıdığı, devletin üreticilere hiçbir şekilde destek vermediği dile getirildi. Kars Kaşarı elde etmek için sanayi sütü olmadan merada otlayan ve gezen ineğin sütünün kullanılması gerektiğini dile getiren üreticiler, sektörün kendilerini süt toplamak için kapı kapı dolaşmaya ve önceki yıldan avans dağıtmaya zorladığını dile getirdi. Şayet bu sistem olmaz ise köylülerin sütlerini başka şekillerde değerlendirdiği, süt üretimlerini azalttığı ve Kars Kaşarının kalitesinin düştüğü iddia edildi.

Kaşar Peyniri ile İlgili Piyasada Birçok Yalan ve Asılsız İddialar Dolaşmaktadır

Özellikle satıcılar tarafından müşterilere 10 yıllık kaşar, 6 yıllık kaşar, mahzende bekletilmiş kaşar vs. yalan beyanlar ile yüksek fiyatlara Kars Kaşarı satıldığı, 2 yıldan faza kaşarın bulunmasının imkânsız olduğu, 2 yılı geçtikten sonra kaşarın özelliğini kaybedeceği üreticiler tarafından dile getirildi. Bu konuda, ilimize gelen turistlerin ve müşterilerin uyarılması gerektiği beyan edildi.

Aracılar Piyasaya Oldukça Zarar Vermektedir.

İlimize gelen turistlere rehberlik eden bazı aracıların, satıcılar ile anlaşma yaptığı, turist gruplarını anlaşma yaptığı işyerine getirdiği ve komisyon alarak yüksek fiyatlara peynir satışları yaptırdığı toplantı esnasında dile getirilmiştir. Ayrıca turist guruplarına yüksek fiyatlara sattırmış olduğu peynirler içinde kendilerini aklamak adına Kars esnaflarını karalayarak “Kars esnafı turistleri kazıklamakta, fahiş fiyat uygulamakta vs.” beyanlar ile sektöre zarar verdikleri toplantıda dile getirilen konulardandır.

Sektör temsilcilerinin sorunlarını dinleyen Başkan Alibeyoğlu yapmış olduğu konuşmada, sorunların kendileri tarafından not edildiğini, çözüm üretebilmek adına Kars Ticaret ve Sanayi Odası olarak her yolu deneyeceklerini ve bu anlamda elini taşın altına koyan olacaklarının sözünü verdi.

Başkan Alibeyoğlu ve sektör temsilcilerinin iyi dilekleri ve temennilerinin ardından toplantı sona erdi.