Ata Gence TAN
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) tarafından yürütülen Avrupa Birliği (AB) Katkılı Kırsal Kalkınma Destekleri (IPARD III) Programı'nın katkısıyla kırsalda üretimi artırmak amacıyla tanıtım ve bilgilendirme toplantısı yapıldı.
Bir otelin konferans salonunda düzenlenen toplantı saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasıyla başladı. Toplantının açılış konuşmasını yapan TKDK İl Koordinatörü Bekir Güre, “Kars’ta toplam yatırım tutarı 537 milyon TL, toplam hibe tutarı 296,6 milyon TL olan 204 proje ile sözleşme imzalanmıştır. İşlemleri tamamlanan 200 projeye 218,2 Milyon TL destek ödemesi yapılmış, bu hibeler sayesinde 375,3 Milyon TL yatırım yapılmış ve 800 yeni istihdam sağlanmıştır. Bu destekler ile Kars’a 55 süt üretim tesisi, 17 besi çiftliği, 9 süt işleme tesisi, 40 arıcılık projesi, 10 zanaatkârlık ve katma değerli ürünler projesi, 66 kırsal turizm tesisi, 2 yenilenebilir enerji yatırımı kazandırılmıştır. IPARD hibelerinde kadın ve gençlere pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Kars’ta 71 kadın yatırımcımız, 132 genç yatırımcımız vardır. Kars’a ödenen AB kırsal kalkınma hibelerinin %85’i genç ve kadın yatırımcılarımıza sağlanmıştır. Kars, toplam hibe tutarı dikkate alındığında Kars IPARD Programının uygulandığı 42 il içerisinde 23. sıradadır. Ayrıca 204 projenin toplam yatırım miktarı 537.035.513,45’dir.” dedi.
İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Altıntaş ise, “Kırsal alanda doğal kaynaklar ve çevrenin korunmasını dikkate alarak gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi, geriye dönük izlenebilirliğin sağlanması, gıda güvenilirliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, kırsal ekonomik altyapının güçlendirilmesi, tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımının yaygınlaştırılması, yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması, kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlanmasını amaçlamaktadır. 2006-2022 yılları arasında tarıma dayalı ekonomik yatırımların desteklenmesinde 280 projeye 19.680.498,60 TL, 2006-2014 yılları arasında makine ekipman desteklemesinde 2163 projeye 10.753.259 TL, 2016-2018 genç çiftçi projelerinin desteklenmesinde 696 projeye 20.880.400,00 TL, 2022 yılı kırsal kalkınmada uzman eller projelerinin desteklenmesinde 14 projeye 1.400.000,00 TL, bireysel sulama sistemlerinin desteklenmesinde ise 3 projeye 156.790,00 TL, kırsal kalkınma destekleri kapsamında 2023 yılı uygulamalarında 174 projeye 23.323.564,00 TL ve 2006-2022 yılları arasında toplam 3156 projeye 52.870.947,00 TL hibe desteği verilmiştir.” ifadesini kullandı.
Toplantı ile ilgili bilgi veren Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Yönetim Otoritesi Gökhan Çengel de, “AB’den sağlanacak Katılım Öncesi Fonların ve AB Birlik Programlarına Katılımın Yönetimi konulu 2019/20 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi kapsamında, “4.Tarım ve Kırsal Kalkınma” Politika Alanı altında “8.1.Kırsal Kalkınma Programı” için Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ve Yönetim Otoritesi ile “8.2. Kurumsal Kapasite Geliştirme” başlığı için Tarım ve Orman Bakanlığı sorumlu kurum olarak belirlenmiştir. Bakanlık Merkez Teşkilatı Görev Yönergesinin 32. Maddesi doğrultusunda Yönetim Otoritesi faaliyetleri, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü altında yer alan AB Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanlığı tarafından yürütülmektedir. Yönetim Otoritesi, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü bünyesinde IPARD Programının hazırlanması, izlenmesi, değerlendirilmesi, raporlanması, değiştirilmesi, tanıtım ve görünürlük faaliyetlerinin yürütülmesinden sorumlu IPARD Paydaşlarından biri olarak görev yapmaktadır. IPARD İzleme Komitesinin sekreterya görevini üstlenmektedir. Programlama ve bütçe ile ilgili konularda Avrupa Birliği Komisyonu ile sürekli iletişim halinde olup DG-AGRI (Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü) birimi tarafından akredite edilmiş durumdadır. Programın uygulama birimi (IPARD Ajansı) olan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ile uyum ve koordinasyon içerisinde çalışmaktadır. Yönetim Otoritesi Başkanı Tarım Reformu Genel Müdür Yardımcısıdır. Ulusal Akreditasyon Yetkilisi (NAO – Hazine ve Maliye Bakanlığı), Ulusal IPA Koordinatörü (NIPAC – AB Başkanlığı), Denetim Otoritesi (HMB – Hazine Kontrolörler Kurulu Başkanlığı) da diğer IPA Paydaşlarıdır. Sektörel Anlaşmanın 8. maddesi gereğince IPARD Programının hazırlanması Yönetim Otoritesinin sorumluluğundadır. Mevzuatta bu görev Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Tarım Reformu Genel Müdürlüğüne verilmiştir. 2007-2013 yıllarını kapsayan IPARD I Programı 31 Aralık 2016 tarihinde sonlanmış ve 10 693 adet projeye toplamda 1.045.559.397 Avro ödeme yapılmıştır. Program %99,3 oranında fon kullanımı ile büyük bir başarıya imza atmıştır. 2014-2020 yıllarını kapsayan IPARD II Programı ise 8 Mayıs 2017 tarihinde Finansman Anlaşmasının yürürlüğe girmesiyle başlamıştır. 31 Aralık 2022 tarihi itibariyle 10.371 adet projeye 647,044,132 Avro ödeme yapılmıştır. Program uygulanmaya devam etmektedir. 2021-2027 yıllarını kapsayacak olan IPARD III Programı hazırlıklarına Haziran 2020’de başlanmış ve program hazırlık süreci Aralık 2021 itibariyle son aşamaya gelmiştir. Program süreci; Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Ulusal Kırsal Kalkınma Strateji Belgesi (UKKS-III), Sektörel Analiz, Paydaşlarla İstişare Toplantıları, Ön değerlendirme raporu (ex-ante evaluation), Taslak programın Komisyon’a gönderilmesi.” şeklinde konuştu.
Konuşmaların ardından toplantı genel değerlendirme ve taleplerle devam etti.