Mevlana, Ahmed Yesevi ve Şah-ı Nakşibendi’nin manevi hocası olan Hasan-ı Harakani’nin Kars’ta bulunan türbesini ziyaret etmek için 81 ilden ve yurt dışından çok sayıda insan Kars’a geliyor. Yurdun dört bir yanından türbeyi ziyarete gelen vatandaşlar bol bol dua edip eş ve dostlarıyla buluşmanın sevincini yaşadılar.
Selçukluların Anadolu’ya girişini kolaylaştırmak için yola koyulan ve 1033 yılında Kars Yahniler dağında düşmana karşı savaşırken şehit düşen Ebu-l Hasan El Harakani Hazretleri’nin türbesi, bayramda ziyaretçi akınına uğruyor. Harakani Tübesi’nde ziyaret ederek dua eden vatandaşlar, daha sonra bölgeden ayrılıyor.
Seyyid Ebu-l Hasan-ı Harakani
Hasan-ı Harakani Türbesi, Selçuklulardan önce Anadolu’daki Oğuz beylerinin yapmış olduğu savaşlarda şehit düşen Hasan-ı Harakani’ye aittir. Hasan-ı Harakani’nin mezarı XVI. yüzyılda bulunmuş ve Serdar Lala Mustafa Paşa tarafından 1579 yılında türbesi yapılmıştır. Bu türbeden ötürü de yanındaki camiye Evliya Camii ismi verilmiştir. Hasan-ı Harakani Türbesi’nin çevresinde 21 adet mezar bulunmaktadır. Türbe, 3.80x5.80 metre ölçüsünde dikdörtgen planlıdır. Türbenin üzeri kubbe ile örtülü olup, bu kubbe dıştan çinilerle kaplanmıştır. Türbe duvarlarında 3 küçük pencere ve bir de giriş kapısı bulunmaktadır. Türbenin giriş kapısı üzerine kitabesi yerleştirilmiştir. Ayrıca türbe avlusunun girişinde de 972 (1564) tarihli bir kitabe bulunmaktadır.
Selçuklu Sultanı Alparslan, 1071 yılında Malazgirt Savaşını kazanmasından ve Anadolu’nun Türkleşmesini sağlamadan önce Kars’ı fethetti. 1064 yılında Ani’den Kars’a giren ve bu topraklarda Malazgirt Savaşı hazırlıklarını yürüten Alparslan için de yaklaşık 40 yıl öncesinden Ebul Hasan Harakani Hazretleri tarafından zemin hazırlanmıştı.
Tam teşekküllü olarak 1579 yılında 3. Murad’ın emriyle Lala Mustafa Paşa tarafından kurulan külliye çeşitli işgallerde yıkılmış. En son 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşından (93 Harbi) sonraki Rus hakimiyetinde büyük zarara uğrayan külliye, Cumhuriyetin ilanından sonra onarılmış. Ardından 1996 yılında Şehit Ebul Hasan Harakani Hazretleri adına kurulan derneğin yanı sıra Kültür Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı, Kars Valiliği, Kars Belediyesi, İl Müftlüğü işbirliği ile 1579 yılında kurulan külliyesi yeniden inşa edilmişti.