Karslı hastalar, haklarınız ve sorumluluklarınız neler?

Hilal ÖZCAN / ÖZEL HABER

Hasta Hakları Bildirgesi, 1981 yılında Dünya Hekimler Birliği tarafından Portekiz’in başkenti Lizbon’da açıklandı. Türkiye’de ise 1998 yılında 26 Ekim Hasta Hakları Günü kabul edildi.

Kars İl Sağlık Müdürlüğü, 26 Ekim Hasta Hakları Günü’nde hasta hakları konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla hasta hakları ile hastanın saygınlığının korunması, teşhis ve tedavinin her aşamasında hastanın aktif katılımı sağlanarak, hastaların kaliteli sağlık hizmeti alma ve sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için bazı etkinlikler düzenledi. Etkinlikler kapsamında, hasta hakları farkındalığının arttırılması amacıyla afiş ve broşürler hazırlandı ve il genelinde dağıtımı yapıldı. Kurumlara bağlı Hasta Hakları Sorumluları, hastanelerde yatan hastaları ve hasta yakınlarını ziyaret ederek günün önemini anlattı ve bilgi verdi. Ayrıca, hastane çalışanlarına da özel hasta hakları eğitimi verildi.

Hastaların hakları arasında bazı öne çıkan başlıklar şunlar:

HASTA HAKLARI

Hizmetten Genel Olarak Faydalanma Hakkı: Hastanın, sağlık hizmetlerinden adil ve hakkaniyetli bir şekilde faydalanma hakkı vardır. Bu hak, hastanın ırk, dil, din, cinsiyet, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumu gibi herhangi bir ayrımcılığa tabi tutulmadan hizmet almasını gerektirir.

Bilgilendirme ve Bilgi İsteme Hakkı: Hastanın, sağlık hizmetleri ve imkanları hakkında bilgi alma hakkı vardır. Bu hak, hastanın sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya yazılı olarak öğrenmesini kapsar.

Sağlık Kuruluşunu ve Personelini, Seçme ve Değiştirme Hakkı: Hastanın, sağlık kuruluşunu ve sağlık çalışanlarını seçme ve değiştirme hakkı vardır. Bu hak, hastanın kendi tercihlerine göre hizmet almasını sağlar.

Mahremiyet Hakkı: Hastanın, sağlık hizmetlerini gizlilik içinde alma hakkı vardır. Bu hak, hastanın kişisel bilgilerinin ve sağlık durumunun korunmasını gerektirir.

Reddetme, Durdurma ve Rıza Hakkı: Hastanın, tedaviyi reddetme, durdurma ve rıza gösterme hakkı vardır. Bu hak, hastanın kendi kararlarını alma özgürlüğünü güvence altına alır.

Güvenlik Hakkı Kalite Standartları Hakkı: Hastanın, kaliteli ve güvenli sağlık hizmeti alma hakkı vardır. Bu hak, hastanın sağlık hizmetlerindeki risklerden korunmasını gerektirir.

Dini Vecibelerini Yerine Getirme Hakkı: Hastanın, sağlık tesisinin imkanları ölçüsünde dini vecibelerini yerine getirme hakkı vardır.

İnsani Değerlere Saygı Gösterilmesi, Saygınlık Görme ve Rahatlık Hakkı: Hastanın, saygı, itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik ve şefkatli bir ortamda sağlık hizmeti alma hakkı vardır.

Vatke Saygı Hakkı: Hastanın, hizmet almak için bekleme süresinin makul olması, bu süre içinde temel ihtiyaçlarını karşılama ve hizmet alamama durumunda sevk edilme hakkı vardır.

Tıptaki Yeniliklerden Yararlanma Hakkı: Hastanın, tıptaki yeniliklerden yararlanma hakkı vardır. Bu hak, hastanın hastalığının her evresinde mümkün olduğu ölçüde acı ve sıkıntıdan korunmasını gerektirir.

Ziyaret ve Refakatçi Bulundurma Hakkı: Hastanın, sağlık tesisinin imkanları ölçüsünde ziyaretçi kabul etme ve refakatçi bulundurma hakkı vardır.

Müracaat, Şikâyet ve Dava Hakkı: Hastanın, haklarının ihlal edildiği durumlarda başvuru, şikâyet ve dava hakkını kullanma hakkı vardır.

HASTA YAKINLARININ SORUMLULUKLARI

Hastanın sağlığına dikkat etmek ve verilen tavsiyelere uymak: Hasta yakınlarının, hastanın sağlığına dikkat etmesi ve verilen tavsiyelere uyması, hastanın iyileşme sürecini hızlandıracaktır.

Sağlık çalışanlarına bilgi vermek: Hasta yakınlarının, hastanın yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğini, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve tüm sağlığıyla ilgili bilgileri tam, eksiksiz vermesi, sağlık çalışanlarının hastaya daha doğru bir tanı ve tedavi koymasına yardımcı olacaktır.

Hastane kurallarına uymak: Hasta yakınlarının, başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uyması, diğer hastaların ve ziyaretçilerin haklarının korunmasına yardımcı olacaktır.

Tedavi ile ilgili önerilere uymak: Hasta yakınlarının, tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı yerleri sormalıdır. Tedavi ve izlem süresince karşılaştıkları beklenmedik gelişmeler hastanın bakımından sorumlu kişilere bildirilmelidir.

Hastanın haklarını savunmak: Hasta yakınlarının, hastanın haklarının ihlal edildiğini düşündüğü durumlarda, gerekli başvuru, şikâyet ve dava hakkını kullanması, hastanın haklarının korunmasına yardımcı olacaktır.